Is vasten gezond of toch niet?

Het is weer ramadan. Een maand lang overdag niet eten en drinken. Vasten wordt al eeuwen lang toegepast. Tegenwoordig hoor je veel over intermittent fasting. Is vasten gezond? Of kleven er ook nadelen aan? In deze blog lees je er meer over:

Is vasten gezond of toch niet?

Vasten wordt door de eeuwen heen op verschillende manieren werd toegepast, van religieuze rituelen tot moderne gezondheidsadviezen. Tegenwoordig is het idee van vasten vaak gekoppeld aan gezondheid, met name in de vorm van intermittent fasting (IF). Maar is vasten echt gezond, of zijn de voordelen die het lijkt te bieden gewoon een trend die snel weer voorbij zal gaan? In deze blog gaan we in op de wetenschap achter vasten en de mogelijke voordelen en risico’s.

Wat is vasten?

Vasten verwijst naar een periode waarin je bewust geen voedsel consumeert. Dit kan variëren van een kort aantal uren, zoals bij intermittent fasting, tot langere perioden zonder eten. Er zijn verschillende vormen van vasten, zoals:

• Intermittent fasting (IF): Het afwisselen tussen periodes van eten en vasten (bijvoorbeeld 16 uur vasten en 8 uur eten).
• Water vasten: Alleen water drinken, zonder voedsel, voor een bepaalde periode.
• Lange vasten: Meerdere dagen zonder eten, wat vaak onder begeleiding van een arts wordt gedaan.

Gezondheidsvoordelen van vasten?

Er is veel wetenschappelijk onderzoek dat suggereert dat vasten verschillende gezondheidsvoordelen kan bieden, vooral op lange termijn. Laten we enkele van deze voordelen onderzoeken:

• Gewichtsverlies en Vetverbranding. Een van de belangrijkste redenen waarom mensen vasten is gewichtsverlies. Wanneer je vast, kan je lichaam overgaan op vetverbranding voor energie, omdat de glycogeenvoorraden (de opgeslagen koolhydraten) uitgeput raken. Dit kan leiden tot een vermindering van lichaamsvet. Bovendien zorgt het afwisselen van eet- en vastenperiodes ervoor dat je mogelijk minder calorieën binnenkrijgt, wat bijdraagt aan gewichtsverlies.
• Verbeterde Insulinegevoeligheid. Vasten kan de insulinegevoeligheid verbeteren, wat cruciaal is voor het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Een verbetering van de insulinegevoeligheid kan het risico op het ontwikkelen van type 2 diabetes verlagen, vooral bij mensen die al een verhoogd risico lopen door genetica of levensstijl.
• Vasten activeert een proces dat autophagie wordt genoemd, waarbij cellen beschadigde onderdelen opruimen en zichzelf herstellen. Dit kan helpen om veroudering te vertragen en het risico op verschillende ziektes te verminderen. Autophagie wordt vaak geassocieerd met de voordelen van vasten voor het verjongen van cellen en het bevorderen van een langere levensduur.
• Verbeterde Hersenfunctie Vasten kan ook gunstig zijn voor de hersenen. Het verhoogt de productie van brain-derived neurotrophic factor (BDNF), een eiwit dat betrokken is bij de groei en het onderhoud van neuronen. Dit kan de hersenfunctie verbeteren en beschermen tegen neurodegeneratieve aandoeningen zoals Alzheimer en Parkinson.
• Gezondheid van het Hart Onderzoek suggereert dat vasten kan bijdragen aan een betere hartgezondheid door het verlagen van bloeddruk, cholesterol en ontstekingsniveaus. Het kan ook helpen bij het verminderen van risicofactoren voor hartziekten, wat van cruciaal belang is voor het behouden van een gezond cardiovasculair systeem.

Is Vasten Voor Iedereen Geschikt?

Hoewel de voordelen van vasten voor veel mensen duidelijk zijn, is het niet zonder risico’s. Vasten is niet voor iedereen geschikt, en er zijn bepaalde groepen die voorzichtig moeten zijn of het vasten helemaal moeten vermijden:

• Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven Vasten kan invloed hebben op de hormoonbalans, wat voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven riskant kan zijn. Het is belangrijk om goed te luisteren naar je lichaam en medisch advies in te winnen voordat je besluit te vasten tijdens deze fasen van het leven.
• Mensen met eetstoornissen. Voor mensen die worstelen met eetstoornissen zoals anorexia of boulimia kan vasten problematisch zijn. Het kan ongezonde eetpatronen versterken en de geestelijke gezondheid negatief beïnvloeden.
• Mensen met bepaalde gezondheidsproblemen Vasten kan problematisch zijn voor mensen met bepaalde medische aandoeningen, zoals diabetes (vooral type 1), nierziekten, of hartproblemen. Het kan de bloedsuikerspiegel of andere lichaamsprocessen verstoren, wat risicovol kan zijn zonder de juiste begeleiding.

De nadelen van vasten

Vasten heeft niet alleen voordelen; er kunnen ook nadelen en bijwerkingen zijn:

• Moeilijkheden bij het volhouden Vasten kan voor sommige mensen moeilijk vol te houden zijn. De honger kan intens zijn, vooral in het begin, en het kan leiden tot prikkelbaarheid, vermoeidheid en concentratieproblemen. Dit kan het dagelijks functioneren beïnvloeden.
• Risico op overeten Sommige mensen ervaren dat ze tijdens de eetvensters van intermittent fasting gaan overeten, wat de voordelen van vasten teniet kan doen. Het is belangrijk om gezonde keuzes te maken tijdens de eetperiodes om de gewenste resultaten te behalen.
• Voedingsstoffen tekorten Bij langdurige vastenperiodes of een onevenwichtig dieet tijdens de eetvensters, kunnen tekorten aan essentiële voedingsstoffen optreden. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat je een gevarieerd en voedzaam dieet volgt, zelfs wanneer je maar een paar uur per dag eet.

Conclusie: Is vasten gezond of toch niet?

Vasten heeft zeker voordelen, zoals gewichtsverlies, verbeterde insulinegevoeligheid en een betere hartgezondheid. Het kan ook helpen bij het verbeteren van de hersenfunctie en het bevorderen van celherstel. Toch is het belangrijk te begrijpen dat vasten niet voor iedereen geschikt is en dat het ook risico’s met zich mee kan brengen, vooral voor bepaalde groepen zoals zwangere vrouwen of mensen met gezondheidsproblemen.

Het is essentieel om naar je lichaam te luisteren en vasten te benaderen met een gezonde en evenwichtige mindset. Als je geïnteresseerd bent in vasten, kom dan eens langs in de winkel om over vasten te praten, vooral als je medische aandoeningen hebt of twijfelt of het geschikt voor je is.

Vasten kan gezond zijn, maar alleen als het op de juiste manier en op het juiste moment wordt toegepast. Zorg ervoor dat je het veilig en verantwoord doet.

Deze blog is puur ter informatie. Bij twijfel of vasten goed bij jou past, overleg altijd met een specialist. Vooral als u medicijnen gebruikt of gezondheidsproblemen hebt.